ไตรโซเดียมซิเตรตคืออะไร และปลอดภัยแค่ไหน?

ความหมายและคำอธิบาย

ไตรโซเดียมซิเตรต หรือที่รู้จักกันในชื่อ โซเดียมซิเตรต เป็นเกลือของกรดซิตริก ซึ่งเป็นสารธรรมชาติที่พบได้ในผลไม้รสเปรี้ยว เช่น มะนาวและส้ม มีสูตรเคมีคือ Na₃C₆H₅O₇ และมีรหัสวัตถุเจือปนอาหารคือ E331

ไตรโซเดียมซิเตรตมีลักษณะเป็นผงผลึกสีขาว ละลายน้ำได้ง่าย และมีรสเค็มปนเปรี้ยวเล็กน้อย นิยมใช้ในอุตสาหกรรมอาหารเพื่อควบคุมความเป็นกรด ปรับรสชาติ และช่วยยืดอายุการเก็บรักษาอาหาร

แหล่งที่มา: จากธรรมชาติหรือสังเคราะห์?

ไตรโซเดียมซิเตรตสามารถผลิตได้จากธรรมชาติผ่านการ หมักน้ำตาล จากแหล่งต่างๆ เช่น ข้าวโพดหรือกากน้ำตาล โดยใช้จุลินทรีย์ที่ปลอดภัย เช่น Aspergillus niger จากนั้นกรดซิตริกที่ได้จะถูกทำให้เป็นกลางด้วยโซเดียม จนได้เป็นไตรโซเดียมซิเตรต

แม้ว่าจะสามารถผลิตแบบสังเคราะห์ได้ แต่ผู้ผลิตจำนวนมากเลือกใช้วิธีหมักทางธรรมชาติ ทำให้เหมาะกับผู้บริโภคที่ใส่ใจแหล่งที่มาของส่วนผสม

การเติมลงในอาหาร และใช้กับอาหารประเภทใดได้บ้าง

ไตรโซเดียมซิเตรตมักถูกเติมลงในอาหารในรูปแบบผงหรือของเหลว โดยเติมในขั้นตอนการผลิตเพื่อควบคุมระดับกรด เพิ่มรสชาติ หรือช่วยให้ส่วนผสมต่างๆ ผสมกันได้ดี

มักพบในผลิตภัณฑ์ดังต่อไปนี้:

• ชีสแปรรูป (ช่วยให้เนียนเวลาละลาย)
• เครื่องดื่มอัดลมและน้ำผลไม้ (ปรับสมดุลความเปรี้ยว)
• ไอศกรีม (ป้องกันการเกิดผลึกน้ำแข็ง)
• เจลลี่และของหวาน (ช่วยให้เนื้อสัมผัสดี)
• เครื่องดื่มเกลือแร่ (ช่วยฟื้นฟูระดับอิเล็กโทรไลต์)

ประโยชน์ต่อสุขภาพของไตรโซเดียมซิเตรต

นอกจากจะเป็นวัตถุเจือปนอาหารแล้ว ไตรโซเดียมซิเตรตยังมีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น:

• ช่วยปรับสมดุลกรด-ด่าง ในร่างกาย โดยเฉพาะในผู้ป่วยโรคไต
• ช่วยให้ร่างกายชุ่มชื้น โดยเสริมเกลือแร่ในน้ำเกลือแร่หรือน้ำดื่มทางการแพทย์
• อาจช่วยลดความเสี่ยงนิ่วในไต
• ส่งเสริมการทำงานของเมตาบอลิซึม

ข้อควรระวังในการบริโภค

ถึงแม้ไตรโซเดียมซิเตรตจะถือว่าปลอดภัยโดยองค์การอาหารและยา แต่หากบริโภคมากเกินไปอาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้ เช่น:

• อาการไม่สบายท้อง เช่น ท้องอืดหรือท้องเสีย
• โซเดียมสะสมสูงเกินไป อาจส่งผลต่อความดันโลหิต

ผู้ที่ต้องจำกัดโซเดียม หรือมีปัญหาเกี่ยวกับไต ควรปรึกษาแพทย์ก่อนบริโภคในปริมาณมาก

ไม่ต้องกลัวเมื่อเห็นชื่อ "ไตรโซเดียมซิเตรต" บนฉลาก

แม้ชื่ออาจฟังดูเป็นสารเคมี แต่จริงๆ แล้ว ไตรโซเดียมซิเตรตก็คือสารที่ได้จากธรรมชาติในผลไม้เปรี้ยว การเติมลงในอาหารมีจุดประสงค์เพื่อ เพิ่มความปลอดภัย คุณภาพ และรสชาติ ไม่ใช่เพื่อให้เกิดอันตราย

ดังนั้นครั้งหน้าหากคุณเห็นชื่อ "ไตรโซเดียมซิเตรต" หรือ "E331" บนฉลากอาหาร อย่าเพิ่งตกใจ—มันคือหนึ่งในส่วนผสมที่ช่วยให้เราได้เพลิดเพลินกับอาหารได้อย่างปลอดภัยและอร่อยยิ่งขึ้น!

Trisodium Citrate: A Safe and Useful Food Ingredient

Definition and Description

Trisodium citrate, often simply called sodium citrate, is a sodium salt of citric acid, a natural compound found in citrus fruits like lemons and limes. It is commonly used in the food industry as a flavoring agent, acidity regulator, and preservative. Its chemical formula is Na₃C₆H₅O₇, and its food additive number is E331.

Trisodium citrate appears as a white, crystalline powder. It dissolves easily in water and has a slightly salty, tart flavor. It is valued for its ability to control pH levels in foods and beverages, which helps preserve freshness and enhance flavor.

Natural and Chemical Sources

Trisodium citrate can be produced naturally by fermenting sugars from sources like corn or molasses using safe microorganisms such as Aspergillus niger. This fermentation yields citric acid, which is then neutralized with sodium to form trisodium citrate. Although it can also be made synthetically, many manufacturers use natural fermentation processes, making it suitable for those who prefer naturally derived food ingredients.

How It Is Added to Food Products

Trisodium citrate is usually added to foods in powdered or liquid form. It is mixed into products during processing to help stabilize the acidity, enhance flavors, or act as an emulsifier that keeps oils and water from separating.

It is commonly found in:

• Processed cheese (helps melt smoothly)
• Soft drinks and fruit juices (balances acidity)
• Ice cream (prevents crystallization)
• Jellies and desserts (improves texture and stability)
• Sports drinks (replenishes electrolytes)

Health Benefits of Trisodium Citrate

Trisodium citrate is more than just a food additive—it may offer several health benefits:

• Alkalizing agent: Helps reduce acidity in the body, especially beneficial for people with kidney issues.
• Supports hydration: Often included in oral rehydration solutions to balance electrolytes.
• May help prevent kidney stones: By reducing the formation of certain types of stones.
• Supports metabolic function: By regulating acid-base balance in the body.

Cautions for Use

While generally recognized as safe (GRAS) by health authorities, trisodium citrate should be consumed in moderation. High doses might lead to:

• Gastrointestinal discomfort (such as bloating or diarrhea)
• High sodium intake if overconsumed, which could affect blood pressure

People on a low-sodium diet or those with kidney problems should consult a healthcare provider before consuming large quantities.

No Need to Fear Trisodium Citrate

Trisodium citrate might sound like a complex chemical, but it’s simply a form of a naturally occurring substance found in citrus fruits. Its presence in food is meant to enhance safety, stability, and flavor—not to harm. When consumed in normal amounts, it is a safe, helpful component of many everyday foods.

So next time you see “trisodium citrate” or “E331” on a label, don’t worry—it’s just science working to make your food better!